Fazla Mesai Ücreti Hesaplama Aracı
Bu sayfada yer alan hesaplama aracını kullanarak ilgili alanları doldurduktan sonra kolayca sonuca ulaşabilirsiniz.
Haftalık 45 saati aşan veya sözleşmeyle belirlenen süreyi aşan çalışmalarınız için fazla mesai ücretinizi hesaplayın.
Bu sayfada yer alan hesaplama aracını kullanarak ilgili alanları doldurduktan sonra kolayca sonuca ulaşabilirsiniz.
Yasal Uyarı:
Güncelleme Talebi: Hesaplamada kullanılan parametrelerde (örn: vergi dilimleri, asgari ücret) bir hata veya eksiklik olduğunu düşünüyorsanız, lütfen durumu [email protected] adresine e-posta göndererek bildiriniz.
İş Kanunu'na göre haftalık 45 saati aşan çalışmalardır. Her bir saat fazla çalışma için ücret, normal saatlik ücretin %50 fazlasıyla ödenir.
Haftalık çalışma süresi sözleşme ile 45 saatin altında belirlenmişse (örn: 40 saat), bu sözleşme süresini aşıp 45 saate kadar olan çalışmalar fazla sürelerle çalışma sayılır ve her bir saat için ücret, normal saatlik ücretin %25 fazlasıyla ödenir. (Not: Bu araç şimdilik yalnızca haftalık 45 saati aşan "Fazla Çalışma" durumunu hesaplamaktadır.)
Fazla mesai hesaplamalarında esas alınacak normal saatlik ücret, aylık brüt çıplak ücretin 225'e bölünmesiyle bulunur. Çıplak brüt ücrete prim, ikramiye, yol, yemek gibi ek ödemeler dahil edilmez.
Bir işçi için yıllık toplam fazla çalışma süresi 270 saati geçemez. Bu sürenin aşılması durumunda dahi işçinin fazla çalışma ücreti ödenmelidir; ancak bu durum işveren açısından mevzuata aykırılık teşkil edebilir. Fazla çalışma veya fazla sürelerle çalışma yaptırılabilmesi için işçinin yazılı onayının her takvim yılı başında yeniden alınması gerekir. Onay alınmış olması, fazla çalışma ücreti ödeme yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz.
Fazla çalışma yapıldığının ispatı genel olarak işçiye aittir. İşçi, fazla çalışma yaptığını işyeri kayıtları (puantaj, giriş-çıkış kartları, PDKS sistem kayıtları), e-posta yazışmaları, görevlendirme yazıları, tanık beyanları gibi her türlü delille ispatlayabilir. İşveren ise fazla çalışma ücretinin ödendiğini veya işçinin serbest zaman kullandığını ispatlamakla yükümlüdür. İmzalı ücret bordrolarında fazla mesai tahakkuku varsa ve bu bordrolar ihtirazi kayıtsız imzalanmışsa, aksi ancak yazılı delille ispatlanabilir.
Fazla mesai ücreti de normal ücret gibi SGK primi (işçi ve işveren payı), gelir vergisi ve damga vergisine tabidir. Yürürlükteki mevzuat uyarınca, asgari ücretin brüt tutarına kadar olan kazançlar için gelir vergisi ve damga vergisi istisnası, fazla mesai ücretine de oransal olarak uygulanır.
İşçi, fazla çalışma ücreti yerine, yaptığı her bir saat fazla çalışma için bir saat otuz dakika, her bir saat fazla sürelerle çalışma için ise bir saat on beş dakika serbest zaman kullanma hakkına da sahiptir. Bu hakkın 6 ay içinde kullandırılması gerekir. İşçinin talebine rağmen serbest zaman kullandırılmazsa, ilgili sürelerin ücreti ödenmelidir.
Fazla mesai ücretinin kanuna uygun şekilde hesaplanıp ödenmemesi, işçi için 4857 sayılı İş Kanunu'nun 24. maddesinin II. fıkrasının (e) bendi uyarınca haklı nedenle derhal fesih hakkı doğurur. Bu durumda işçi, kıdem tazminatına hak kazanarak iş sözleşmesini feshedebilir.
Fazla mesai alacağı, İş Kanunu'ndan kaynaklanan bir işçilik alacağı olup, 5 yıllık zamanaşımı süresine tabidir. Bu süre, alacağın muaccel olduğu tarihten itibaren işlemeye başlar. İşçi, fazla mesai alacağını talep etmek için öncelikle zorunlu arabuluculuk yoluna başvurmalıdır. Arabuluculuk sürecinde anlaşma sağlanamaması halinde, yetkili İş Mahkemesi'nde dava açılabilir.